Week van de Valpreventie: Vallen voorkomen is levenskwaliteit behouden.

Van 21 tot 27 april is het opnieuw Week van de Valpreventie. Een belangrijk moment om stil te staan bij een probleem dat vaak onderschat wordt: vallen bij ouderen. Wist je dat 1 op de 3 65-plussers minstens één keer per jaar valt? En dat het risico toeneemt met de leeftijd? Gelukkig kunnen we met gerichte actie en begeleiding het valrisico aanzienlijk verlagen. In deze blog leggen we uit wat de oorzaken zijn, wat de gevolgen kunnen zijn en hoe je vallen kunt voorkomen.

Waarom vallen ouderen vaker?

Vallen is zelden het gevolg van één oorzaak. Meestal is het een combinatie van persoonlijke en omgevingsfactoren die het risico verhogen. Denk aan:

Persoonsgebonden risicofactoren

• Verminderde spierkracht en evenwicht

• Duizeligheid (bv. door lage bloeddruk of medicatie)

• Depressie of valangst

• Urinaire problemen (nachtelijk opstaan)

• Pijn en slecht slapen

• Slecht zicht of ongepaste bril

• Voetproblemen of ongeschikt schoeisel

• Ziekten zoals dementie of Parkinson

  
  

Gedragsfactoren

• Te weinig bewegen

• Verkeerd gebruik van loophulpmiddelen

• Onveilig gedrag (bv. op stoelen klimmen, ongeschikte schoenen)

• Overmatig alcoholgebruik of geneesmiddelen

  
  

Omgevingsfactoren

• Losliggende tapijten of snoeren

• Slechte verlichting

• Drempels en opstapjes

• Rondslingerende objecten of gladde tuinpaden

  
  

Klik hier: vul een korte vragenlijst in en kom te weten of jij een hoog of laag valrisico hebt

De gevolgen van een val

De gevolgen van een val zijn vaak ernstig en ingrijpend:

• Lichamelijk: kneuzingen, breuken (heup, pols, schouder), hoofdletsels

• Psychisch: valangst, minder zelfvertrouwen, depressie

• Sociaal: minder sociale contacten, isolatie

• Financieel: ziekenhuisopnames, revalidatie, aanpassingen in huis, verhoogde zorgbehoefte

  
  

Wist je dat 1 op 3 ouderen met een heupbreuk binnen het jaar overlijdt? En dat mannen vaker overlijden aan de gevolgen van een val dan vrouwen, ondanks dat vrouwen meer vallen?

Wat kun je doen om vallen te voorkomen?

Gelukkig is er goed nieuws: veel valpartijen zijn te voorkomen met de juiste maatregelen. Hier zijn de belangrijkste pijlers:

Beweeg regelmatig en gericht

Regelmatige beweging is de één van de meest effectieve manieren om vallen te voorkomen:

• Combineer licht intensieve beweging (wandelen, huishoudelijke taken) met matige of hoge intensiteit (wandelen, fietsen, zwemmen)

• Doe minstens 3 keer per week oefeningen voor spierkracht, evenwicht en lenigheid

• Sta regelmatig recht en onderbreek langdurig zitten

• Kies activiteiten die je leuk vindt en volhoudt

Laat je eventueel begeleiden door een kinesitherapeut die een oefenprogramma op maat kan samenstellen.

Maak je woning veiliger

Een aantal simpele ingrepen kunnen het risico aanzienlijk verlagen:

• Verwijder losse tapijten en snoeren

• Zorg voor voldoende verlichting, vooral in gangen en trappen

• Installeer handgrepen in badkamer en toilet

• Ruim drempels, rondslingerende voorwerpen en opstapjes op

• Wees extra waakzaam in de tuin of op de stoep

Een ergotherapeut kan hierbij professioneel advies geven.

Draag goed schoeisel

Goede schoenen bieden grip, stabiliteit en bescherming:

• Kies schoenen die de volledige voet omsluiten

• Zorg voor een platte, stevige zool met reliëf

• Vermijd pantoffels, slippers of schoenen zonder sluiting

  
  

  

  
  

Zorg voor je zicht

Laat je ogen regelmatig controleren en draag een goed aangepaste bril. Problemen met dieptezicht of contrast verhogen het valrisico.

Let op je voeding

Sterke spieren en botten vragen om een gezond dieet:

• Eet voldoende calcium- en vitamine D-rijke voeding

• Vermijd overmatig alcoholgebruik

• Stop met roken

  
  

  

  
  

Rustig Rechtstaan

Sta niet te snel op uit bed of uit een stoel. Neem even de tijd om goed in en uit te ademen, draai rustig met je polsen en enkels, en laat je lichaam wennen aan de houdingwissel. Zo voorkom je duizeligheid of een plotse bloeddrukdaling (orthostatische hypotensie).

Overleg over je medicatie

Sommige geneesmiddelen verhogen het valrisico. Bespreek je medicatielijst met je arts of apotheker, zeker als je meerdere geneesmiddelen gebruikt of last hebt van duizeligheid.

Conclusie: voorkomen is beter dan genezen

Een val kan iedereen overkomen, maar zeker bij ouderen kunnen de gevolgen zwaar doorwegen. Gelukkig kunnen we met kleine aanpassingen en voldoende beweging veel ellende voorkomen. De week van de valpreventie is het ideale moment om stil te staan bij je eigen situatie of die van je naasten.

Wil je weten hoe jij veilig in beweging kunt blijven? Onze kinesitherapeuten helpen je graag met een persoonlijk valpreventieplan. Maak vandaag nog een afspraak en blijf stevig op de been!

Maak hier een afspraak